Vanochtend kwam ik een informatief stuk tegen over DAB+ op de site van Radio.nl. De tekst heb ik her-en-der iets aangepast en de verwijzing naar de oorspronkelijke versie zit onder deze link.
Sinds 1 september van dit jaar zijn de landelijke commerciële radiostations niet alleen via FM, maar ook via DAB+ te ontvangen. In tegenstelling tot FM gaat het bij DAB+ ook echt om landelijke dekking. Zo is Radio 538 via digitale etherradio ook in het Zuiden van Limburg te ontvangen en Radio 10 ook in Twente. Iets wat met FM niet tot nauwelijks mogelijk is.
De publieke radiostations zijn al sinds 2004 digitaal via de ether te ontvangen. In eerste instantie via het verouderde DAB (MP2), maar sinds kort zijn alle stations via DAB+ te horen. Wel is de dekking nog beperkt, maar op begin 2014 moet de dekking landelijk zijn. De regionale omroepen dienen uiterlijk in 2015 te starten, maar als het aan de regionale publieke radiostations ligt, zijn zij al voor aankomende zomer via DAB+ te ontvangen.
DAB+ is één van de digitale opvolgers van de analoge FM en AM. Zoals digitale televisie de afgelopen jaren flink terrein heeft gewonnen ten gunste van analoge kabeltelevisie, zo gaat dat op termijn ook met radio gebeuren. De vraag is alleen wanneer of beter gezegd: hoe snel.
Verwacht wordt dat over vijf jaar 50% van de Nederlandse huishoudens een DAB+radio bezit. Of dit ook daadwerkelijk gaat lukken is nu nog niet te voorspellen, aangezien DAB+ontvangers nu nog nauwelijks verkrijgbaar zijn in de winkels. Daarnaast start begin volgend jaar pas de uitgebreide reclamecampagne voor Digital Radio+, zoals DAB+ in Nederland gepromoot gaat worden. Maar gezien de ervaringen uit het Buitenland is de verwachting van het ministerie zeer ambitieus. Het ministerie van Economische zaken heeft besloten pas een afschakeldatum voor FM vast te stellen als 50% van de Nederlandse huishoudens een DAB+ontvanger bezit (toestelpenetratie) en dus DAB+ kan ontvangen.
Het ministerie volgt een andere lijn dan de landen om ons heen. In Noorwegen, Zweden, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk wordt namelijk een afschakeldatum vastgesteld als het aandeel analoog naar de radio luisteren tot onder de 50% is gedaald, omdat dan pas echt duidelijk is hoeveel er daadwerkelijk nog analoog naar de radio wordt geluisterd. Bij toestelpenetratie als criterium wordt dit niet gemeten. De meeste DAB+ontvangers kunnen namelijk ook gewoon FM kunnen ontvangen, waardoor onduidelijk is wat de impact van de afschakeling van FM gaat zijn bij het door het ministerie gehanteerde criterium.
Vooralsnog zal in 2016, een jaar voordat de FM-licenties verlopen, gekeken worden naar hoeveel procent van de huishoudens een DAB+ontvanger heeft. Mocht er daadwerkelijk een toestelpenetratie van 50% gehaald worden, dan wordt er een afschakeldatum voor FM vastgesteld. Het uitgangspunt is dat dit maximaal zes jaar na de na afloop van de huidige FM-licenties (deze lopen in 2017 af), zal zijn, dus in 2013. De FM-licenties worden dan eveneens tot 2023 verlengd. Mocht de beoogde penetratie in 2016 niet gehaald zijn en nog niet duidelijk is of dit binnen enkele jaren gehaald gaat worden, dan worden alle vergunningen opnieuw verdeeld en blijft FM ook na 2023 aan.
Het is nog onduidelijk wat er met de FM-band gaat gebeuren nadat een afschakeldatum is vastgesteld. Het ministerie laat weten dat deze plannen nog niet ontwikkeld zijn en dat afhangen van de internationale ontwikkelingen. Mogelijk blijft de FM-band beschikbaar voor lokale omroepen, omdat zij vooralsnog niet kunnen uitzenden via DAB+. De grote vraag is of dit ook ooit gaat gebeuren. In 2009 is er een vergunning gegeven aan Call Max voor 117 lokale multiplexen. Deze zijn echter gesitueerd in de L-band, terwijl de landelijke en regionale stations op Band III uitzenden. Het nadeel van de L-band is dat de frequenties zo hoog zijn, dat doordringbaarheid in gebouwen zeer moeilijk is. Daarnaast kunnen veel DAB+ontvangers de L-band niet ontvangen. Call Max heeft zijn licentie in 2012 teruggegeven aan de overheid.
